Simultaanpartij Jan Willem – Stef

Geschreven door Stef

Vorig jaar deed ik ook mee met de simultaan, ook tegen Jan Willem. Daar kwam ik al snel achter te staan in de opening, en verloor ik uiteindelijk de partij. Nu kan ik hopelijk meer tegenstand bieden.

1.d4 d5 2.Nc3 Bf5 3.Bf4 Nf6 4.f3 
Erg bekend met d4-d5 openingen ben ik niet. 4. f3 is mij niet bekend, maar bereid zetten als e4 en g4 voor. Dat moest ik voorkomen, dacht ik, door toe te slaan met c5. De computer geeft dan nog steeds e4 als beste zet voor wit, maar Jan Willem is (nog) geen stockfish, en speelde rustig e3.
4. … c5 5.e3

Hier zie ik Nb5 van wit aankomen met druk op c7. Echter, kies ik hier niet de beste manier om te verdedigen. Ik dacht dat ik d5 moest versterken en met Na6 c7 genoeg kon dekken, maar dat blijkt later lastig. Het beste is om gewoon Nc6 te spelen, want op Nb5 kan zwart dan Rc8 spelen.
5. … e6 6.Nb5 Na6 7.c3
c3 vond ik een goede zet, want ik zat al hoopvol te dromen om zelf een keer Nb4 te kunnen spelen (na voorbereiding) met druk op c2, wat nu zeker niet meer kan. Veel realistischer is dat wit nu Qa4 kan spelen, wat ik tactisch erg spannend vond. Echter, kan je daartegen gewoon Be7 spelen, want als wit dan Qa4 speelt, kan je rokeren als zwart. Soms is schaken vanzelfsprekend, een les die ik met enige regelmaat tegenkom. Misschien dat ik er ooit oor aan geef, maar dat gebeurde niet tijdens deze simultaanpartij. Ik koos ervoor om de druk van c7 af te halen door de zwartveldige loper van wit aan te vallen met.
7. … Nh5 8.Qa4 Nxf4 
Nu is de stelling als volgt.

Zwart krijgt een dubbelschaak. Deze had niet voorkomen kunnen worden met 8. … Dd7, want dan komt Nd6+, Bxd6, Bb5 en zwart verliest de dame.
Wit kan hier kiezen. Zelf had ik Nc7+ verwacht, maar Jan-Willem zag terecht dat dit niet goed is, dus speelde hij:
9.Nd6+ Ke7 10.Nxb7 Qb6 
Hier kan wit het stukkenbalans herstellen door op a6 te slaan met de dame of de loper, wat gelijk het paard op b7 dekt. Zwart kan daarentegen slaan op b2 met een aanval op de toren op a1. De computer geeft als beste variant het volgende:
11. Qxa6 Qxb2 12. Qd6+ Kf6 13. Qe5+ Kg6. Rd1. 
Met een score van -2.1 in het voordeel van zwart. Dit is verre van het einde van de variant, de zwarte koning staat op g6 en voor beide spelers staat er een paard in, maar dit is even om aan te geven hoe tactisch de stelling is.
Wit koos ervoor om met de loper te slaan. Dit haalt de enige dekking van g2 weg. Dit zag ik niet meteen, eerst keek ik naar Qxb2 of Nd3+. Maar toen ik eenmaal Nxg2+ zag, leek mij dat een overtuigende zet. Dat is het ook, al is het belangrijk om wel éérst Qxb2 te spelen. Als wit dan Rd1 speelt, dan is Nxg2+ erg sterk. Wit kan dan ook beter exf4 spelen en de kwaliteit offeren. Echter, na het dubben over andere zetten en toen Nxg2+ ontdekken, had ik geen oog meer voor iets anders.
11.Bxa6 Nxg2+ 12.Kf2 c4.
De stelling is als volgt:

Hier is c4 een goed idee, maar weer in de verkeerde volgorde gespeeld. Na 12. … Qxb2+ 13. Ne2 dekken de torens van wit elkaar, en kan zwart geen Bd3 spelen om het gepende paard aan te vallen vanwege de loper op a6. Hier moet zwart c4 spelen. Eerst c4 spelen zoals in de partij geeft wit meer kans op tegenspel.
13.b3 Nh4 14.Ne2 g5 15.Rab1
Een ongelukkig foutje van wit. Dit geeft een kwaliteit weg. Maar dat betekent op de korte termijn nog niets…
15. … Bxb1 16.Rxb1 Qc7 17.Ng3 cxb3 18.Rxb3 Kf6
De stelling voor 18. … Kf6

Hier vond ik dat ik toch eens wat meer stukken moest ontwikkelen, met name van de koningsvleugel. Maar na 18. … Kf6 Bd3 kan zwart geen Be7 spelen, vanwege… Nh5# !. Dit zag ik gelukkig, en wist ik een goede tegenzet te vinden.
19.Bd3 h5 20.Na5 g4 21.Rb7 

Zwart heeft hier net g4 gespeeld om wat lijnen te openen of om een mooi paard op f3 te krijgen. Wit valt de dame van zwart aan, en aast op druk over de 7e rij. Ik vond het hier belangrijk dat de dame naar h2 bleef kijken, dus speelde ik Qd6. Echter kan wit dan het initiatief veroveren met… Nc4! Dit valt de dame aan. Na dxc4 volgt Ne4+ met een vork op de koning en dame. Na Qd8 volgt Ne5 met druk op f7, Be7 verdedigt (matig), en na fxg4 hxg4 Qd1 heeft wit de overhand. Gelukkig voor mij was Jan Willem tegelijkertijd met 15 andere partijen bezig, dus kwam dit niet op het bord…
21. … Qd6 22.f4 Nf3 23.Nc6 h4 24.Ne2 Qa3 

Qa3 was een bluf, achteraf gezien. Als wit niet verdedigd, dreig ik binnen te komen met mij dame over de achterste rij via a2 en a1. Samen met het paard op f3 kan dit funest zijn, dacht ik. Echter, wit is sneller met een eigen aanval met 25. Ne5 Nxe5 (25. … Qxa4 26. Rxf7#) 26. dxe5+ Kg7 27. Qd7 Qe7 28. Qxe7 Bxe7 29. Rxe7. Hier heeft wit twee stukken voor een toren, met gelijke pionnen. Gelukkig voor mij werd de bluf geaccepteerd.
25. Qc2 Nxh2
Hier vond ik het tijd om de h2 pion te incasseren en met de h en g pion te gaan spelen. Echter offerde wit een paard voor die twee pionnen, en kreeg zwart daar een erg luchtige koning van na:
26. Ne5 g3+ 27.Nxg3 hxg3+ 28.Kxg3 Be7 29.Nd7+ Kg7 30.Qg2 

Hier moest ik even extra goed naar kijken. Zwart komt zo schaak te staan, waar gaat de koning dan naartoe? En kan het paard op h2 nog verdedigd blijven? Ik besluit om mijn koning op h8 te zetten. Een ander plan (beter, volgens stockfish), is om f5 te spelen en het zwarte paard op g4 te planten. 
30. … Rh6 31.Kf2+ Kh8 32.Ne5 
Nu dreigt wit Nxf7… Mat! Dit kan op meerdere manieren verdedigd worden. Ik koos ervoor om de witveldige loper van wit niet meer naar h7 te laten kijken, met:
32. … Qxa2+ 33.Be2
En als Kg1 ipv Be2, dan kan zwart dames ruilen en na nog meer ruilen in een eindspel komen met zwart 2 torens 3 pionnen en wit 1 toren 1 loper en 4 pionnen, waar zwart positioneel ook nog veel beter staat.
De stelling is nu als onderstaand. Wit dreigt nog steeds Nxf7+, met mat in 7 als we stockfish willen geloven. De loper op e7 hangt. Zwart staat een stuk voor, maar de stukken staan verspreid over elke hoek op het bord. Hoe gaat zwart verder?

Een paar zetten leiden tot remise, veel zetten leiden tot een plus voor wit. Slechts één zet behoud het voordeel voor zwart…
33. … Bh4+
Wederom niet de eerste zet waar ik naar keek, maar uiteindelijk zag ik hem.
34. Kg1 Qa1+
Als 35 Bf1, dan 35. … Qxf1+ 36. Qxf1 Nxf1 37. Nxf7+ Kg7 38. Nxh6 Kxh6 39. Kxf1, met beide spelers een toren en zwart een loper tegen een pion voordeel.
Echter speelde wit Kxh2, wat zwart mat in 3 geeft. 
35. Kxh2 Bf2+ 0-1

Hier gaf wit op. De loper en de dame kunnen op de h-lijn gezet worden om het schaak van de toren te blokkeren, maar zodra witte dame op h3 wordt gezet, komt de zwarte dame op g1 met mat.