70 jaar ESG
Wij springen nu een klein stukje over en gaan naar 2 september 1957. Op die dag begint het eerste Dames Olympiade, het wereldkampioenschap voor dames-landenteams. Op zich geen item om in deze rubriek over te schrijven, ware het niet dat deze eerste aflevering van dat kampioenschap in……. jawel in Emmen plaats vond, precies 60 jaar geleden dus. De Danlon kousenfabriek had daar een stevige hand in, want dat bedrijf – dat panty’s maakte droeg flink bij in de kosten van dat schaakevenement. Dat kwam mede doordat de toenmalige directeur L van Straaten ook een groot schaakliefhebber was en na overplaatsing van het bedrijf naar Emmen, ook nog eens lid werd van de schaakvereniging Emmen. En hoewel de leiding was van geroutineerde schaaklieden van elders, waren de Emmenaren ook druk in de weer bij de organisatie van dat evenement.
foto: archief en jubileumblad ESG 60 jaar
De eerste Dames-Olympiade
“In 1957 werd met financiële hulp van de Danlon de allereerste Dames-Olympiade georganiseerd. Drie weken lang was Emmen in de ban van het schaken. Er waren toen maar liefst 21 landen die daar aan meededen en werd gewonnen door favoriet Rusland”.
Het toernooi werd geopend op maandag 2 september en zou in totaal 3 weken in beslag nemen. In de Provinciale Drentsche en Asser Courant van dinsdag2 september lezen wij:
“CAïSSA, de godin van het schaakspel, zwaait op ’t ogenblik met zachte hand de scepter in Emmen. Haar rijk in Zuid-Drenthe zal bestaan tot 21 september, want tot aan die dag duurt het wereldkampioenschap schaken voor dames-landenteams, dat gistermiddag in de kantine van de Danlonfabrieken officieel werd geopend. Eenentwintig of misschien wel tweeëntwintig schaakduo’s uit verschillende landen zullen drie weken lang op het bord met de 64 velden een felle maar vreedzame strijd voeren om de hoogste eer bij het edelste spel. Het is de eerste keer in de geschiedenis van de FIDE (de internationale schaakfederatie) dat er om het wereldkampioenschap voor dames-landenteams gesapeeld zal worden. Vandaar ook al, dat het maandagmiddag in Emmen wemelde van hoge Internationale schaak-pieten, die in de kantine van de fabriek aan het woord kwamen in het Frans, Duits, Engels, Russisch en af en toe ook in het Nederlands….”.
Ook in de archieven van het ESG kwam ik diverse publicaties tegen en werden in het jubileumblad uit 1977 mooi samen gevoegd tot een leuk verhaal. Zo lazen wij daarin:
“Toegeven dat de organisatoren van meet af aan, dank zij de genereuze hulp van de Danlonfabriek, eigenlijk geen financiële moeilijkheden gekend hebben en dus konden werken onder omstandigheden, welke andere schaakorganisatoren in Nederland en daarbuiten hun stellig hebben benijd. Maar daar tegenoven stond, dat het toernooi werd gehouden in een gebied waar men praktisch geen ervaring heeft met het organiseren van internationaal-georiënteerde schaakwedstrijden van dergelijk kaliber. Met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid weten we dat de organisatoren hun armen in wanhoop ten hemel geheven hebben, toen zij beseften hoeveel er nog gedaan moest worden en hoe kort de beschikbare tijd was. Moeilijkheden zijn er “slechts” om opgelost te worden en dat is in Emmen geschied.”
foto: archief ESG Fenny Heemskerk (boven) deed mee ondanks dat haar been in het gips zat
foto: Wikipedia Ingrid Larsen, zij had een bondgenoot: Een dikke sigaar…
“Het resultaat der voorgroepen geeft de indruk dat de indeling in grote trekken geslaagd mag heten. Nederland (Mevr. Heemskerk en mevr. Roodzandt) moest het weliswaar in zijn groep tegen de Sovjet-Unie opnemen, doch mocht toch geacht worden redelijke kansen op plaatsing in de finale te hebben. De start was veelbelovend; een 2-0 zege op Ierland en een 1½-½ overwinning op Frankrijk waren alleszins geschikt om vertrouwen in te boezemen”.
“En toen trof Mevr. Heemskerk de ramp dat haar vader overleed, al kwam dat niet geheel onverwacht. Zij speelde niet verder en Nederland zat met nog maar één speelster. Door de sportieve medewerking van de andere landen en officials kon Nederland plaatsvervangster opstellen . Volkomen onverwacht en onvoorbereid nam Mevr. Van der Veen plaats achter het eerste bord. Haar wachtte de ondankbare taak de rol van Mevr. Heemskerk zo goed mogelijk over te nemen”.
“Na deze teleurstelling gaf men niet veel meer voor de kansen van ons land om zich voor de finale te plaatsen. Maar wie had kunnen denken, dat mevr. Van der Veen verre boven haar normale niveau zou spelen. Van de resterende vier partijen verloor ze er niet één, won er zelfs nog één en brach zodoende de score aan bord één op vier punten. Mevr. Roodzandt, aan bord twee, leed twee nederlagen en wist 3½ punt te vergaren”.
In de finale kwam Nederland er niet meer aan te pas en werd negende. Mevr. Van der Veen scoorde 1 uit 8, terwijl mevr. Roodzandt 3 – 8 behaald. De Sovjet-Unie werd winnaar, al was dat maar op het nippertje. Hun eerste bordspeelster Olga Rubsova scoorde beduiden onder haar niveau (4½-8) maar hadden het “geluk” dat tweede bordspeelster Kira Zvorykina in puike vorm verkeerde. Zij scoorde maar liefst 12 uit 14! inclusief de voorronden.
foto Drentsche en Asser Courant 2 sept. 1957
zie ook: https://www.facebook.com/Emmer-Schaakgenootschap-111314662658902/
klik op de video en een oud filmpje over de dames olympiade kunt u gaan bekijken.
| Rg | Mannschaft | Code | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | BP | MP | SB | + | = | – |
| 1 | Sowjetunion | URS | ● | 1 | 1½ | 1 | 1 | 1 | 1½ | 1½ | 2 | 10½ | 12 | 44.25 | 4 | 4 | 0 |
| 2 | Rumänien | ROM | 1 | ● | 1 | 1 | 1 | 2 | ½ | 2 | 2 | 10½ | 10 | 36.00 | 3 | 4 | 1 |
| 3 | DDR | GDR | ½ | 1 | ● | 1½ | 1½ | 1½ | 1½ | 1 | 1½ | 10 | 12 | 43.25 | 5 | 2 | 1 |
| 4 | Ungarn | HUN | 1 | 1 | ½ | ● | ½ | 1 | 1½ | 1½ | 1½ | 8½ | 9 | 31.25 | 3 | 3 | 2 |
| 5 | Bulgarien | BUL | 1 | 1 | ½ | 1½ | ● | 1 | 1 | 0 | 2 | 8 | 8 | 30.25 | 2 | 4 | 2 |
| 6 | Jugoslawien | YUG | 1 | 0 | ½ | 1 | 1 | ● | 1½ | 2 | ½ | 7½ | 7 | 26.50 | 2 | 3 | 3 |
| 7 | England | ENG | ½ | 1½ | ½ | ½ | 1 | ½ | ● | 1 | 1½ | 7 | 6 | 21.50 | 2 | 2 | 4 |
| 8 | BRD | GER | ½ | 0 | 1 | ½ | 2 | 0 | 1 | ● | 1 | 6 | 5 | 18.50 | 1 | 3 | 4 |
| 9 | Niederlande | NED | 0 | 0 | ½ | ½ | 0 | 1½ | ½ | 1 | ● | 4 | 3 | 10.50 | 1 | 1 | 6 |
| Brett | Name, Vorname | Ergebnis | Prozent | Platz |
| 1 | Rubtsova, Olga | 9½ aus 14 | 67.9 | 4. |
| 2 | Zvorykina, Kira | 12 aus 14 | 85.7 | 1. |
| Rg | Mannschaft | Code | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | BP | MP | + | = | – |
| 10 | USA | USA | ● | 1 | 1½ | 1½ | 2 | 2 | 8 | 9 | 4 | 1 | 0 |
| 11 | Tschechoslowakei | TCH | 1 | ● | 1 | 2 | 2 | 2 | 8 | 8 | 3 | 2 | 0 |
| 12 | Polen | POL | ½ | 1 | ● | 2 | 2 | 2 | 7½ | 7 | 3 | 1 | 1 |
| 13 | Dänemark | DEN | ½ | 0 | 0 | ● | 2 | 2 | 4½ | 4 | 2 | 0 | 3 |
| 14/15 | Irland | IRE | 0 | 0 | 0 | 0 | ● | 1 | 1 | 1 | 0 | 1 | 4 |
| 14/15 | Schottland | SCO | 0 | 0 | 0 | 0 | 1 | ● | 1 | 1 | 0 | 1 | 4 |
| Rg | Mannschaft | Code | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | BP | MP | + | = | – |
| 16 | Frankreich | FRA | ● | 1½ | 1½ | 1½ | 2 | 2 | 8½ | 10 | 5 | 0 | 0 |
| 17 | Österreich | AUT | ½ | ● | 1½ | 1½ | 2 | 2 | 7½ | 8 | 4 | 0 | 1 |
| 18 | Finnland | FIN | ½ | ½ | ● | 1½ | 2 | 1½ | 6 | 6 | 3 | 0 | 2 |
| 19 | Norwegen | NOR | ½ | ½ | ½ | ● | 1½ | 1½ | 4½ | 4 | 2 | 0 | 3 |
| 20 | Belgien | BEL | 0 | 0 | 0 | ½ | ● | 2 | 2½ | 2 | 1 | 0 | 4 |
| 21 | Luxemburg | LUX | 0 | 0 | ½ | ½ | 0 | ● | 1 | 0 | 0 | 0 | 5 |
uitslagen: wikipedia
De eerste Olympiade voor vrouwen werd in 1957 gespeeld in Emmen (Drenthe). De kosten bedroegen ongeveer 20.000 gulden. De gemeente zorgde voor de logies, de Danlon-fabriek in Emmen betaalde de rest. Danlon was een fabriek in nylonkousen die vanaf 1956 ook internationale vrouwentoernooien organiseerde, eerst in Amsterdam, later in Emmen. Gespeeld werd met tweetallen, Nederland had met Fenny Heemskerk en Catherina Roodzandt een sterk team. Na twee wedstrijden overleed echter de vader van Heemskerk, waarop zij werd vervangen door mevrouw Van der Veen. Dat was een aderlating, Nederland werd negende in een veld van 21 teams. De Sovjet-Unie werd kampioen. (Schaaksite.nl)
Emmer Schaak Genootschap 
Recente reacties